دو قرن حیات در پنج نظام

دو قرن حیات در پنج نظام

این نوشته هم بصورت رمان علمی و هم دوره حیات، تجارب و دیده ها - حوادث، رویدادهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، هنری و سیاسی است که نصف آن در طول زندگی در مهاجرت سپری شد.
دو قرن حیات در پنج نظام

دو قرن حیات در پنج نظام

این نوشته هم بصورت رمان علمی و هم دوره حیات، تجارب و دیده ها - حوادث، رویدادهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، هنری و سیاسی است که نصف آن در طول زندگی در مهاجرت سپری شد.

انعکاس جهانی شاهکار دیوان جهانشاه حقیقی شاه تورکمن، شاه تؤوریز

متن زیر در سه زبان انگلیسی، روسی و فارسی تعمیم داده شد!
World reflection of my good work "The Divan of Jahanshah Haghighi," Shah Turkman, Shah Tebriz, ...
Мир отражает мою хорошую работу, "Диван Джаханшаха Хагиги", Шах Туркман, Шах Тебриз,
پیج مربوط به ثبت اثر
د.خ.اونق – بعداز انتشار دیوان جهانشاه در ایران در سال 2014/م.، مردم ما هنوز بر ابعاد و اهمیّت این اثر پی نبرده اند و این امر باعث بسیار تأسّف است. در حول و حوش اهمیّت و تأثیرگذاری این اثر در مقاله جداگانه در جلد دوّم آن به وزن خواهیم کشید. اوّلین اهمیّت آن وصل کردن زنجیره تاریخ و ادبیّات ما از دوران قبل از مختومقلی به دوران کهن می باشد. این اثر در ایران بعنوان بخش مهمّی از تاریخ ایران ترکمنی، در کنسرسیوم محتوای ملّی و در پایگاه اطلاع رسانی کتابخانه های ایراناصفهان و در پایگاه های اطلاع رسانی کتابخانه های ملّی ایران اوّلدوّمسوّمچهارمپنجم ثبت تاریخی گردید و وسیعاً منتشر شده است. هنوز اهمیّت آن سال به سال رو به صعود است. البته احتمالاً شاید جاهائی نیز نارسائی داشته باشد که این نواقص در جلد دوّم آن که آخرین ویرایش آن را داریم بانجام میرسانیم رفع خواهد شد و تحقیق مفصل تری انجام گرفته است که علاوه بر نوشته قبلی تحقیقات و. مینورسکی نیز وارد گردید و اثر به درجه تاریخی خود رسانیده شد که حاوی 500 صص. می باشد.

این اثر به ثبت تاریخی رسیده است که فوقاً تصاویر و لینک های مربوط به آن را درج نمودیم. مع الأسف، ملّت ما هنوز در خواب غفلت تاریخی خود غوطه ور است ولیکن این امر نیز دلایل خاص خودرا دارد که در این کوتاه سخن نمی گنجد. به امید چاپ دوّم آن که تعلّقات تاریخی ملت ما تورک و تورکمن و حلقه گمشده تاریخ و ادبیّات ما که بعداز 500 سال جدائی دو ملت تورک+من، از جانب حقیر که تحقیقات پژوهشی بنده در آکادمی علوم ترکمنستان است، به انجام رسیده باشد. این فعالیّت ها به همّت و تلاش های محققین ترکمن دستنوشته آن را از ارمنستان به ترکمنستان آوردند، استناد ما نیز همین اشعار است علاوه بر آن تحقیقات و. مینورسکی و در مورد تعّلق یکی از آثار کلاسیک ترکمن «صایاد-همرا» به دوره نیز مکشوف گردید! اینجانب در آن زمان مسئول طبقه بندی آثار جمع آوری شده از سایر کشورهای مختلف دنیا که جای پای تورکمن در آن مشاهده میشود، در رابطه با اشتراکات تفکیک ناپذیر علوم تاریخ و ادبیّات ملّت ما با تورک های آذربایجان، قشقائی و سراسر دنیا فرهنگی واحد، زبانی یکسان، ملتی با ریشه تک بنیاد اوغوزی هستند، به انجام رسیده است. علاوه بر اشعار، تحقیقات تاریخی متون آن از جانب مؤلف این اثر د.خ.اونق پژوهش و نگارش گردید. و تحفه ناچیز بنده بر ملل تورک ساکن ایران است که قرابت و برادری ما رو به استحکام باید پا نهد و آن را این مفاخرین سلطانی ما به ثبوت می رسانند. باشد که این کتاب یک ملت را در چندگانگی جغرافیائی، … به یگانکی برساند. این اثر در یکی از مهمترین ثبت های تاریخی، آن را در مراکز طراز اوّل دانشگاه های دنیا مشاهده کنید! از جمله؛

В одной из самых важных исторических записей он был показан в первоклассных центрах мира;
**********
1. University of Toronto Robarts Library – Toronto, ON M5S 1A5 Canada
(Русск)Библиотека университета Торонто Робартс - в Торонто, ON M5S 1A5 Канада
(فارسی): دانشگاه تورنتو - "کتابخانه روبرت تورنتو"، به شماره: اونتاریو M5S 1A5 کانادا
******
2. Princeton University Library – Princeton, NJ 08544 United States (Русск)...Библиотека Принстонского университета - Принстон, Нью-Джерси 08544 Соединенные Штаты.
(فارسی): دانشگاه پرینستون کتابخانه - پرینستون، به شماره: NJ 08544 ایالات متحده آمریکا
******
3. University of Pennsylvania Libraries – Van Pelt Library – Philadelphia, PA 19104 United States
(Русск)...Библиотеки Пенсильванского университета - Библиотека Ван Пелта - Филадельфия, Пенсильвания 19104 США.
(فارسی): کتابخانه های دانشگاه پنسیلوانیا - کتابخانه ون پلت - فیلادلفیا، به شماره:، PA 19104 ایالات متحده آمریکا
******
4. New York University – Elmer Holmes Bobst Library – New York, NY 10012 United States
(Русск): Нью-Йоркский университет - Библиотека Элмера Холмса Бобста - Нью-Йорк, Нью-Йорк 10012 США
(فارسی):دانشگاه نیویورک - نیویورک، المر هولمز بابست، به شماره: NY 10012 ایالات متحده آمریکا
******
5. Library of Congress – Washington, DC 20540 United States Библиотека Конгресса - Вашингтон, округ Колумбия, 20540 Соединенные Штаты (Русск): Библиотека Конгресса - Вашингтон, округ Колумбия, 20540 Соединенные Штаты
(فارسی): کتابخانه کنگره - واشنگتن دی سی، به شماره: 20540 ایالات متحده آمریکا
******
6. University of Virginia – University of Virginia Libraries; University of Virginia Library; UVa Library – Charlottesville, VA United States (Русск): University of Virginia – University of Virginia Libraries; University of Virginia Library; UVa Library – Charlottesville, VA United States
(Русск): (Русск): Университет Вирджинии - Университет Вирджинии Библиотеки; Библиотека Университета Вирджинии; UVa Library - Charlottesville, VA Соединенные Штаты
(فارسی): دانشگاه ویرجینیا - کتابخانه های دانشگاه ویرجینیا؛ کتابخانه دانشگاه ویرجینیا؛ کتابخانه UVa - چارلتون ویل، VA ایالات متحده آمریکا
Detail:
Genre/Form: Poetry
Named Person: Jaḣanshaḣ Ḣăgigi; Jaḣanshaḣ Ḣăgigi
Document Type: Book
All Authors / Contributors: نوشته و پژوهش، دکتر خانگلدى اونق = Poems / Jahanshah Hakyky ; [editor], Dr. Hangeldi Ownuk. اونق، خانگلدى. ; Jaḣanshaḣ Ḣăgigi; Khāngildī Ūnuq
ISBN: 9786003380066 6003380063
OCLC Number: 895501158
Language Note: Poems in Turkmen with editorial material in Persian and English.Description:
235, 10 pages : illustrations (some color), maps (1 color) ; 25 cm Other Titles: Poems Divan Jahan Shah Haghighi Muzaffar al-Din Jahan Shah ibn Yusuf Divan Jahan Shah Haghighi Poems / Jahanshah Hakyky Responsibility: nivishtah va pizhūhish-i, Duktur Khāngildī Ūnuq = Poems / Jahanshah Hakyky ; [editor], Dr. Hangeldi Ownuk.
دیوان جهانشاه حقیقی

جایگاه و اهمّیت رمان «خشم تویلی خان» و «آینا-ملّا» از: استاد احمد سارلی

بریده نشریه

بریده نشریه «فراغی»

مجله فراغی: «همایش تقدیر از 50 سال فعالیت های قلمی استاد احمدآقا سارلی»

تورنتو – د. خ. اونق:  «… ویژگی های این اثر آن را نسبت به برخی از آثار کلاسیکهایمان همچون آثار صایاد-همرا، یوسف و احمد، زهره و طاهر، که در ابهامات قرون خاک خورده است، متمایز و از وضوح بیشتری برخوردار است. و پر واضح است که این اثر، بیان بخشی از تاریخ رئال ملت ما را همراه با ادبیّات آن بیان می دارد. …»

قبل از هرچیز اینجانب از دست اندرکاران این همایش بویژه از استاد دکتر آرازمحمد سارلی و جمعیّت «میراث» بسیار ممنونم که این فرصت را برایم مغتنم شمردند که ضمن یادآوری از تاریخ و ادبیاتمان، با اساتید ارجمندمان نیز آشناتر گردیم، نهایت قدردانی خودرا می نمایم. و مایه بسی سعادت است برای من در این دوران از استاد احمد سارلی که از پیشگامان نادر تاریخ و ادبیّات ترکمن در دوره ای خاص است، یاد کنیم و تقدیر نمائیم. لذا؛
… آغاز سخن را در ظرف دو شاخه مهم علوم انسانی؛ رابطه بین ادبیات و تاریخ شروع می کنیم. همانطور که در مقالاتی چند بویژه در رابطه با اثر «قیاتخان و بازماندگان»، همچنین در رابطه با اثر «دیوان جهانشاه حقیقی» و داستان لیریکی «صایاد-همرا» به این نتیجه رسیدیم که؛ وجود رابطه تفکیک ناپذیر رشته های تاریخ و ادبیَات باهمدیگر، ریشه یگانه آن را که از یک منبع سرچشمه می گیرند، صحبت کرده بودیم. و همین علائم را، در خلاقیّت اثر «خشم تویلی خان» نیز بی کم و کاست مشاهده می کنیم. در این رابطه بیائید به سخنان بزرگان علم متکی شویم.  ادامه مطلب ...

بررسی جامع داستان تغزّلی «صایاد-همرا» در ارتباط با «دیوان جهانشاه حقیقی» – 2

تزئینی

تزئینی

قسمت دوّم:

تشابهات، تداعیات و رابطه ژانر دستان صاید-همرا با آثار میرزا جهانشاه حقیقی

د.خ.اونق: این نوشته، بخش دوّم نظریّه «ژانر واحد» که طی مقاله ای با عنوان «ژانر داستان تغزّلی «صاید – همرا» چگونه پدید آمده است؟»[1] در مقایسه با «دیوان جهانشاه حقیقی»[2] داده بودیم، است.
… چنانچه در مورد برجسته ترین تشابهات و رابطه ژانری داستان صاید – همرا با دوره و حیات پادشاه تورکمن میرزا جهانشاه را در یک مقاله مبسوطی با عنوان «ژانر[3] داستان تغزّلی «صایاد – همرا» چگونه پدید آمده است؟»، طی استدلالات چندی اشاره کرده بودیم که در آن ایّام به متن اصلی این داستان دسترسی کامل نداشتم و آن مقاله را با همان مطالعات و پیش زمینه های قبلی که سال ها قبل این داستان (صایاد-همرا) را بارها مطالعه کرده بودیم و بعضی از اشعار آن را همراه با موسیقی (جدید و قدیم) نیز اجرا می نمودیم، در خاطرم باقی مانده بود، ارائه گردید. حال طی سال ها درخواست یک جلد آن، از دوستان و آشنایان مقدور نگردید تا این که یکی از دانشجویان طی در خواستی که اینجانب نموده بودم، این اثر را از کتابفروشی قابوس تهیّه و با توجه به مشکلات پستی که در ارسال آن داشتیم، صفحات کامل آن را طی اسکن کپی برایم رساند. و از این جهت از خدمتی که این دانشجوی مهربان سرکار خانم س. عالمی برایم مبذول داشته بی نهایت سپاسگزار و قدردانی خودرا اظهار میدارم.
… چنانچه نظری به اثر چاپ شده مجموعه «افسانه ها و قصه های ترکمنی – قرن 14/م.»، از جانب انتشارات قاضی[4]، بیاندازیم، تشابهات و تداعیات دیتال های این اثر، آن را متعلق به دوره قرون 14-15/م.م.، می نماید.  ادامه مطلب ...

بررسی جامع داستان تغزّلی «صایاد-همرا» در ارتباط با «دیوان جهانشاه حقیقی» – 1

سولطانات و امپراتوری طرابوزان در 1300

سولطانات و امپراتوری طرابوزان در 1300

داستان تغزّلی «صایاد-همرا» چگونه پدید آمده است؟
تورنتو – دکتر خانگلدی اونق:
قسمت اوّل: وجود رابطه تفکیک ناپذیر رشته های تاریخ و ادبیَات باهمدیگر، ریشه یگانه آن را که از یک منبع سرچشمه می گیرد، بی کم و کاست نشان می دهد. با تکیه و استناد بر اسناد موجود تاریخی، کشف ابهامات ادبیَات جاری و از طریق نمادها و سر رشته های ادبیَات پی بردن و کشف رخدادهای واقعی حوادث تاریخی، نه تنها تبحر در تاریخ نگاری را طلب می کند، بلکه مستلزم ادیب بودن نیز هست.
دیوان جهانشاه قاراقویونلی در تاریخ و ادبیَاتمان و اجمال سلسله وقایع و حوادثی که در آن مقطع از تاریخ رویداده استَ باری دیگر در روشن نمودن ابهامات تاریخی از طریق این دو شاخه ولی این بار از طریق اسناد تاریخی سرچشمه های ادبیَاتمان را که مربوط به کدام دوره از تاریخ بوده است، معلوم می گردد. همچنین پی بردن به دست مایه های ادبی و قهرمانان واقعی آثار در یک دوره مشخص تاریخی، رابطه این رشته ها را نسبت به همدیگر هرچه نمایانتر آشکار می کند.
 در مورد رابطه تنگاتنگ داستان تغزَلی «صایاد – همرا» با زندگی واقعی و آثار جهانشاه حقیقی

داستان تغزَلی صایاد و همرا که از زمانهای دور گذشته یعنی از قرون وسطی به این طرف در دبیرخانه های شفاهی و تحریری خلق های ترک و تورکمن بطور رایج تحت مطالعه عموم مردم بوده است. اطلاعات موثقی که بتواند خواننده را در مورد نویسنده و زمان و مکان آن قانع کند وجود ندارد. ... 
ادامه مطلب ...