آماده سازی چاپ دوّم نسخه «ورژن» کامل پژوهش های «دیوان جهانشاه حقیقی» به علاوه نسخه مینورسکی

ورژن نهائی دیوان جهانشاه حقیقی حاوی 457 صص.

دکتر خانگلدی اونق – در طی آماده سازی چاپ دوّم این نسخه از پژوهش های تاریخی در حول و حوش «دیوان کامل جهانشاه حقیقی» شکل کامل سه جلد داده شده در طرح بروشور جلد اوّل، جلد دوّم، جلد سوّم، است که جهت تسهیل ویراستاری آن را از همدیگر مجزا نموده بودیم. با ادغام این سه جلد، این مجموعه شامل 5 فصل از موضوعات تفصیل و تفسیر شده در این اثر است. آن شامل 457 صص. تا انتشار عمومی آن احتمالا به 500 صص. خواهند رساند، طی این انتشار مجازی به دقّت علاقمندان ارائه می گردد.

قصل اوّل؛ شرح و احوال، فصل دوّم؛ مقالاتی حول و حوش بستر سیاسی اجتماعی دوره تاریخی جهانشاه حقیقی منتشر شده در نشریّات مختلف، فصل سوّم؛ ، تدقیق، بررسی و توضیحات متون اثر پروف. مینورسکی استاد دانشگاه سوربن پاریس و کمبریج لندن، فصل چهارم دیوان شعـر «غزل لار، قصیده لار، رباعی لار» (نسخه ماتناداران)، فصل پنجم؛ مطالب توٚرکمنی لاتین و انگلیسی: The Latin Turkmen and English articles;، .. این اثر در زمینه: (دیدگاهائی نو در مورد دیوان شعر و تاریخ اواخر «دوره تورکمانی» رابطه حیات و دوره جهانشاه با داستان عشقی «صاید-همرا» به ضمیمه ترجمه، تطبیق، تدقیق و بررسی متون تحقیقاتی ولادمیر مینورسکی)، در پی دی اف پروگرام در برنامه زیر با لینک و مشخصات آن درج می گردد:

 

بررسی شاخص های نظام آموزشی در ایران و ترکمنستان – قسمت اوّل

ایراندا اوقو دوزگونلری

تورنتو – د. خ. اونق – در راستای بررسی شاخص های نظام آموزشی در ایران در پژوهش های علمی خود در پایاننامه با اشاره مختصری، به این مسائل پرداخته بودم. حال با اشاره ای کوتاه به نظام آموزشی در ترکمنصحرای ایران، به بررسی دو نظام آموزشی در ایران و اتحاد جماهیر شوروی سابق ایضاً جمهوری ترکمنستان می پردازیم. ابتدا نظر کوتاهی به شکل گیری نظام آموزشی معاصر در ایران می پردازیم.

شکل گیری نظام آموزشی نوین در ایران:
نظام نظام آموزشی در ترکمنصحرا بعداز استیلا و استحکام رژیم دوره پهلوی با راه اندازی سیستم جدید آموزشی مغایر با نظام آموزشی ترکمنی – حوزوی (حجروی) قبلی، تجدیدنظر و با ایجاد مراکز تحصیلی جدید با جذب دانش آموزان شروع به کار می کند. در ابتدا در ترکمنصحرا تا سال 1954/م. دو مرکز آموزشی ایجاد شده بود.
الف). مرکز هماهنگی و اجرائی برنامه های نظام آموزشی به تابعیّت شهر استرآباد قدیمی (گرگان کنونی) یا (اداره کلّ آموزش و پرورش دشت گرگان «گوٚرگن صأحراسئنئنگ مرکزی علئم و بیلیم اداراسی»)،
ب). اداره آموزش و پرورش شهر گنبدکاووس که در تابعیت همان مرکز فوق قرار داشت. از سال 1954 هر کدام از آن ها به اداره مستقل از همدیگر تبدیل می گردد.
بر اساس اطلاعاتی که نویسنده وابسته بدولت آن زمان اسدالله معنی داده است؛ تا سال 1925/م، (تا سال سرکوب ترکمنصحرا از جانب رضاشاه) در ترکمنصحرا، به غیر از مدارس قدیمی هیچگونه نظام آموزشی مطابق با استانداردهای امروزی وجود نداشت. لذا، بعداز خلع سلاح تورکمن ها ترکمنصحرا توسط قشون جنگی رضاخان، به تعداد سه دستگاه مکتب، به شکل استاندارد امروزی (دبستان) در شهرها و روستاهایی همچون کنبد کاووس، کومیش دپه، خوجه نفس و اومچالی (سیمین شهر کنونی) راه اندازی شده است. 

در گستره ادبیّات کلاسیک ترکمن؛ مختومقلی، رمانتیسم و رئالیسم

دکتر خانگلدی اونق: – ترجمه به فارسی همراه با متون تورکمنی: «نامه سن؟ … اول منم» /چی هستی؟، آن منم/:

…. از دوران مختومقلی فراغی چندین عصر گذشته است. امروز در اوایل قرن بیستم، ایّامی که رمانتیسم جایگاه خودرا بتدریج به رئالیسم داده است، نشسته ایم. نسل امروز تلاش دارد هر پدیده ای را با دید رئال خود بنگرد. البتّه صدای آرزو و آرمان های نامعلوم رمانتیسم که در جوانی شنیده می شود، در آینده در آثار و تحریرات این شاعران و پیشکسوتان با ایده های نو غلت می خورد. آن بشارت دهنده و شکل گیری مطالبات مشخص در قالب رئالیسم است.

تجسم مختومقلی در زادگاهش حاجی قاوشان – د.خ.اونق

همچنان که انسان از بدو تولّد، دوره های خاص تکامل را در طول حیاتشان طی کرده اند، در علوم، فرهنگ و هنر، زبان و ادبیات نیز در درازنای جنب و جوش های تاریخی، پایه های رشد و پویایی خودرا در قالب سبک و سلوک های مشخص دوره خود طی نموده است. خط و نوشتار به عنوان پایه های بنیادی و ریشه هنر و ادبیّات در اوّلّین دور تکامل خود، با نقش بستن تصاویر مفهوم دار بر روی سنگ نبشته های کوه ها آغاز می شود و در تداوم و تسلسل آن، به میراث ماندگار تبدیل و با بجای گذاشتن افکار و اندیشه های زیبای انسانی به یاری خطوط و نقاشی های مفهومدار در مراکز تجمع انسانهای آن جامعه، فرهنگ و ادبیات موجودیّت می یابد.