دو قرن حیات در پنج نظام

دو قرن حیات در پنج نظام

این نوشته هم بصورت رمان علمی و هم دوره حیات، تجارب و دیده ها - حوادث، رویدادهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، هنری و سیاسی است که نصف آن در طول زندگی در مهاجرت سپری شد.
دو قرن حیات در پنج نظام

دو قرن حیات در پنج نظام

این نوشته هم بصورت رمان علمی و هم دوره حیات، تجارب و دیده ها - حوادث، رویدادهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، هنری و سیاسی است که نصف آن در طول زندگی در مهاجرت سپری شد.

مصاحبه صریح دکتر عبدالرحمن دیه جی با یابنده «نسخه سوّم غورقوت آتا» استاد فرزانه ولی محمد خوجه

 
 
 
 
 
 
Rate This

یابنده نسخه سوّم غورقوت آتا استاد ولی محمد خوجه

ترکیّه – پلی بین من و شما – عبدالرحمن دیه جی: – (برای پژوهشگر نامی و خستگی ناپذیر صحرا دکتر عبدالرحمان دیه جی تندرستی، طول عمر، و موفقیّت در تمام فعالیّت های انساندوستانه و ملّی پرورانه وی داریم و در راهی که جهت اخذ درجات بالاتر علمی پیش می برد، موفّق و کامیاب گردد!) – «دکتر خانگلدی اونق – تورنتو«

آغاز مصتحبه:

نکته 1:  متاسفانه دنیای ترک چه از نظر صیانت از شخصیتهای تاریخی خود و چه حفظ نسخه های خطی نمره خوبی نمی تواند بگیرد. چرا نسخه های قدیمی دده قورقورت در موزه های دنیای ترک وجود ندارد و در موزه های واتیکان و آلمان و یا چین حفظ می شود. همین نشان می دهد که ما به موقعش از آن نسخه ها به خوبی حفاظت نکرده ایم. این کار محتاج عشق است. باید با عشق و درد به دنبال نسخه ها گشت.

نکته 2 : 35 کیلومتر بعد از بایکونور در قزاقستان کنار سیردریا، قورقوت آتا را دیدم که آرمیده بود. با دیدن قبرش دلم گرفت. یک قبر ساده خاکی.  انسانهای آرزو بر دل  تکه پارچه هایی از سر قبرش آویزان کرده بودند. معلوم بود که هیچ مراقبتی از آن نمی شود. نه دیواری دورش بود و نه  لوح یابودی. به حال خودش رها شده بود. نشستم و برای روحش دعا  کردم. بعد از آن با یکی از روزنامه های قزاقستان مصاحبه ای انجام دادم و از وضعیت قبر قورقوت آتا گله و انتقاد کردم. بعد از چاپ روزنامه مقامات قزاق از من انتقاد کردند که چرا موضوع را به روزنامه کشیده ام و چرا به خود ما نگفته ای. اما خوب شد که مصاحبه کردم چون بعد از آن به قبر قورقوت آتا رسیدگی کردند.

اشاره:   در ماههای گذشته دو نفر خبر یافتن نسخه سوم کتاب دده قورقوت را از طریق شبکه های اجتماعی اعلان کرده بودند. یکی دکتر محمد زاد صدیق از ایران و دیگری پروفسور متین اکیجی از ترکیه. اعلام پیدا شدن نسخه دده قورقوت توسط دو نفر در فواصل زمانی نزدیک به هم، موجب حیرت افکار عمومی شده بود. اما از منطقه ما ترکمن صحرای ایران نیز خبرهای  متفاوتی به گوش می رسید مبنی بر این که یابنده اصلی این نسخه همشهری گنبدی ما ولی محمد خوجه است  که عمرش را با جمع اوری نسخه های خطی گذرانده. می گفتند نسخه اصلی اورژینال دست اوست. می گفتند که هر دوی آن اساتید یعنی اکیجی و صدیق فتوکپی و فایل پی دی اف نسخه را از خوجه گرفته اند. 

ادامه مطلب ...

کشف جدید نسخه سوّم حماسه قوقوت آتا



قورقوت آتا

قورقوت آتا

یانگی تاپئلان غورقوت آتانئنگ اوٚچینجی نسخه سی (کیتابی دأدأ غورقوت)

آغاز سخن:

تورنتو – دکتر خانگلدی اونق: – اخیراً خبر مسرّت بخشی در فضای رسانه های دنیا منتشر گردید که حکایت از حماسه ای بزرگ از تاریخ کهن ملّت ما دارد، آن کتاب مشهور تاریخی – حماسی «غورقوت آتا /کیتابی دأدأ غورقوت/» می باشد. قبل از این که وارد اصل ماجرا بشویم، از یک کنفزانس بین المللی معروفی که در سال 1999/ در پایتخت نسل برحقّ وی عشق آباد ترکمنستان مستقل برگزار شده بود، که در آن تمام ترک شناسان طراز اوّل دنیا از جمله محمد سارای، فاروق سومر، محققین برجسته ترکمن، ترک های آذربایجان و سایر اقمار ترک زبان دنیا و دانش پژوهان روسیّه در آن شرکت داشتند که سخنرانی ها و تز های ارائه شده آن طی کتابی با عنوان غورقوت آتا که اهم آن ها از بین 1500 مقاله از تزیس ها و داکالات های متن سخنرانی ها در عشق آباد منتشر شده است، تمام مقالات شرکت کنندگان از جمله متن سخنرانی اینجانب نیز که در آن ایّام که یکی از جمع هیئت گردانندگان کنفرانس از پژوهشکده تاریخ بودم نیز در موضوع «نسخه های یافته شده غورقوت آتا در کشورهای خارج /غورقوت آتا اپوسی نئنگ داشاری یورت لارداقی واریانتی/» اشاره شده است که متن آن را قبل از اینکه وارد نسخه کشف شده ان در ترکمنصحرا از جانب محققین نسخه «ترکمنصحرا استاد ولی محمد خوجه» انجام گرفته است، در این جا گذرا اشاره می کنیم:
نسخه اصلی این مقاله بزبان ترکمنی با الفبای کریل روسی که در آن ایّام در جمهوری ترکمنستان هنوز الفبای کریلیکی مرسوم بود، به کنفرانس ارائه گردید. سپس آن را در زبان های تورکی تورکیّه، ترکمنی لاتین، انگلیسی، روسی و فارسی برگردانده شده است. این مقاله در مؤسسات تحقیقاتی دنیا منتشر گردید که در مقاله مبسوط دیگری آورده شده است.

متن سخنرانی ارائه شده از طرف اینجانب در کنفرانس بین المللی غورقوت آتا:

این مقاله در موضوع:
«نسخه های یافته شده غورقوت آتا در کشورهای خارج»

در کنفرانس «غورقوت اتا» از جانب نویسنده این سطور به سال 1999/م.، – عشق آباد قرائت گردیده است!

بر اساس روایات یکی از مورّخین قرن پانزدهم که می گوید: «- در دوره ای نزدیک به ایّام حضرت محمّد، در بین طوایف اوغوز شخصیّتی با عنوان «دأده غورقوت» ظهور کرده است. وی در زبان طوایف اوغوز کتابی نوشته که آن کتاب به نام «دأده غورقوت» مشهور گشته است.»[1] 

ادامه مطلب ...

پیشنهادی طلائی جهت حفظ میراث های فرهنگی ترکمنصحرا

این تصویر وفات غم انگیز سلطان تورکمن قطب الدین محمد خواززمشاه است- پادشاهی که در طول عمرش به امپراتوری رو به افول سلجوقیان جانی تازه بخشید. در تمام اکناف امپراتوری آتابکان خائن عَلَمِ تجزیه و فرو پاشی امپراتوری بزرگ ترکمن شورش و بلوا راه انداخته بودند، گوشمالی و سرجایش نشاند و کشور ترکمنی را از حوف فروپاشی نجات داد. ووو همانطور که در تصویر زیبای مینیاتوری آن می بینیم، چهار طرف جزیره را آب فراگرفته و صورت وی به اصطلاح ایگ ترکمن کؤسه ساقغال، ساری یاغئز، عمامه ها به سبک سنّتی اهل سنّت و روحانی دربار قرآنی بر دست بر جنازه وی دعا قرائت می کند. و نماز جنازه برجای می آورند. طول جزیره نیز به خوبی در این مینیاتور و گردی گوشه های تپّه نمایان است.

تورنتو – د. خ. اونق:

سلطان علاءالدین محمد خوارزمشاه، –

وی نامدارترین پادشاه خوارزمشالئق ها بود. او ابتدا قطب الدین نام داشت. اما پس از بقدرت رسیدن نام پدر را برگزید. اولین برخورد خوارزمشاه و مغولان در سال هزارودویست و چهارده میلادی در دشت قئپچاق درگرفت که با رشادتهای جلال الدین منگبرنی به پیروزی انجامید. ولیکن با بی کفایتی برخی از نزدیکان در جنگهای بعدی شکست میخورند. وی در آخر عمر خود میگفت: پس از اینهمه پیروزیها هنوز من نمیتوانم در آب و خاک خود به آرامی بمیرم. از این جهت چون از خاک خود دور نماند با نزدیکترین مقربان خود از جمله منگبرنی به جزیره «کوره سوو» شتافت پس از عبور از آب در این آب و خاکش آرام گرفت، وی قبل از مرگش تمام تاج و طاموغا، شمشیر و اسباب شاهی را بر کمر پسر رشیداش جلال الدین بست و حکومت را براو سپرد. در هنگام مرگ سلطان حتی برای کفن او پارچه ای در آن جزیره نبود. در نهایت یکی از امرا لباسش را کند و براو کفن دوخت. و جلال الدین قسم یاد کرد که تا آخرین قطره خون انتقام شما را میگیرم پدر آرام بخواب! بدین ترتیب سلطان بی آنکه آب و خاکش را ترک کند در این جزیره بنا بگفته بارتولد آن در حدود کومیشدپه با طول و عرض این منطقه همخوانی دارد که در مصب شاخه شمالی رود گرگان درطول شرقی تعیین شده است. قرار گرفته است. این جزیره تا مسدود شدن دریای جیحون در نواحی خوارزم توسط چنگیز در درون آب قرارداشت. …و تا کمر اسب آن جزیره قابل دسترسی بود میتوان با اسب به آن جزیره رسید.
ا…حال یک پیشنهاد طلائی برای هموطنانم! در حفظ ارزشهای تاریخی مان کوشا باشیم:
ا.. دوستان و اساتید عزیز! پیشنهاد میدهم در مورد تاریخ تورکمن لازمه حفظ آن بیش از هر زمان احساس میشود و آن را در بین مردم رواج دهید. در تاریخ تمام شواهد و اسناد نشان داده است که محل دفن سلطان محمد علاء الدین خوارزمشاه در «کوره سوو» است. لذا از اهالی خواهشمند است که در وسط تپه کوره سوو بنائی درخور جهت آرامگاه این سلطان تورکمن برپا گردد که بلحاظ تاریخی هیچ قدرتی نمی تواند آنرا نادیده بگیرد و یکی از ارزشهای برجسته تاریخ تورکمن صحرا و کل تورک های دنیا و جهان اسلام خواهد بود. ..کسی تاکنون محل مقبره سلطان را غیر از کوره سوو جای دیگری را نمی تواند نشان دهد و همه اسناد دال براین ارزش است.. ‌به امید پیگیری مسئولین تاریخ و حفظ میراثهای فرهنگی و تاریخی خود کوشا باشیم…از عزیرانی که در تلگرام t.me/dhownukt@  و اینستاگرام با کاlنتهای خود استقبال نمودند کمال تشکر را می نمائیم! پیروز باشید!
#سلطانمحمدخوارزمشاه #کورهسوو #کومیشدپه #گرگانرود #جلالالدینمنگلیبورون #خوجهنفس #خوارزمشالئق #خوارزمشاهیان #تاریخترکمن #تورکمنصحرا #تورکمتستان #قطبالدینمحمد_خوارزمشاه #منگبرنی