انعکاس جهانی شاهکار دیوان جهانشاه حقیقی شاه تورکمن، شاه تؤوریز

متن زیر در سه زبان انگلیسی، روسی و فارسی تعمیم داده شد!

World reflection of my good work "The Divan of Jahanshah Haghighi," Shah Turkman, Shah Tebriz, ...

Мир отражает мою хорошую работу, "Диван Джаханшаха Хагиги", Шах Туркман, Шах Тебриз,

پیج مربوط به ثبت اثر

د.خ.اونق – بعداز انتشار دیوان جهانشاه در ایران در سال 2014/م.، مردم ما هنوز بر ابعاد و اهمیّت این اثر پی نبرده اند و این امر باعث بسیار تأسّف است. در حول و حوش اهمیّت و تأثیرگذاری این اثر در مقاله جداگانه در جلد دوّم آن به وزن خواهیم کشید. اوّلین اهمیّت آن وصل کردن زنجیره تاریخ و ادبیّات ما از دوران قبل از مختومقلی به دوران کهن می باشد. این اثر در ایران بعنوان بخش مهمّی از تاریخ ایران ترکمنی، در کنسرسیوم محتوای ملّی و در پایگاه اطلاع رسانی کتابخانه های ایران–اصفهان و در پایگاه های اطلاع رسانی کتابخانه های ملّی ایران اوّل – دوّم – سوّم – چهارم – پنجم ثبت تاریخی گردید و وسیعاً منتشر شده است. هنوز اهمیّت آن سال به سال رو به صعود است. البته احتمالاً شاید جاهائی نیز نارسائی داشته باشد که این نواقص در جلد دوّم آن که آخرین ویرایش آن را داریم بانجام میرسانیم رفع خواهد شد و تحقیق مفصل تری انجام گرفته است که علاوه بر نوشته قبلی تحقیقات و. مینورسکی نیز وارد گردید و اثر به درجه تاریخی خود رسانیده شد که حاوی 500 صص. می باشد.

این اثر به ثبت تاریخی رسیده است که فوقاً تصاویر و لینک های مربوط به آن را درج نمودیم. مع الأسف، ملّت ما هنوز در خواب غفلت تاریخی خود غوطه ور است ولیکن این امر نیز دلایل خاص خودرا دارد که در این کوتاه سخن نمی گنجد. به امید چاپ دوّم آن که تعلّقات تاریخی ملت ما تورک و تورکمن و حلقه گمشده تاریخ و ادبیّات ما که بعداز 500 سال جدائی دو ملت تورک+من، از جانب حقیر که تحقیقات پژوهشی بنده در آکادمی علوم ترکمنستان است، به انجام رسیده باشد. این فعالیّت ها به همّت و تلاش های محققین ترکمن دستنوشته آن را از ارمنستان به ترکمنستان آوردند، استناد ما نیز همین اشعار است علاوه بر آن تحقیقات و. مینورسکی و در مورد تعّلق یکی از آثار کلاسیک ترکمن «صایاد-همرا» به دوره نیز مکشوف گردید! اینجانب در آن زمان مسئول طبقه بندی آثار جمع آوری شده از سایر کشورهای مختلف دنیا که جای پای تورکمن در آن مشاهده میشود، در رابطه با اشتراکات تفکیک ناپذیر علوم تاریخ و ادبیّات ملّت ما با تورک های آذربایجان، قشقائی و سراسر دنیا فرهنگی واحد، زبانی یکسان، ملتی با ریشه تک بنیاد اوغوزی هستند، به انجام رسیده است. علاوه بر اشعار، تحقیقات تاریخی متون آن از جانب مؤلف این اثر د.خ.اونق پژوهش و نگارش گردید. و تحفه ناچیز بنده بر ملل تورک ساکن ایران است که قرابت و برادری ما رو به استحکام باید پا نهد و آن را این مفاخرین سلطانی ما به ثبوت می رسانند. باشد که این کتاب یک ملت را در چندگانگی جغرافیائی، … به یگانکی برساند. این اثر در یکی از مهمترین ثبت های تاریخی، آن را در مراکز طراز اوّل دانشگاه های دنیا مشاهده کنید! از جمله؛

В одной из самых важных исторических записей он был показан в первоклассных центрах мира;

**********

1. University of Toronto Robarts Library – Toronto, ON M5S 1A5 Canada

(Русск)Библиотека университета Торонто Робартс - в Торонто, ON M5S 1A5 Канада

(فارسی): دانشگاه تورنتو - "کتابخانه روبرت تورنتو"، به شماره: اونتاریو M5S 1A5 کانادا

******

2. Princeton University Library – Princeton, NJ 08544 United States (Русск)...Библиотека Принстонского университета - Принстон, Нью-Джерси 08544 Соединенные Штаты.

(فارسی): دانشگاه پرینستون کتابخانه - پرینستون، به شماره: NJ 08544 ایالات متحده آمریکا

******

3. University of Pennsylvania Libraries – Van Pelt Library – Philadelphia, PA 19104 United States

(Русск)...Библиотеки Пенсильванского университета - Библиотека Ван Пелта - Филадельфия, Пенсильвания 19104 США.

(فارسی): کتابخانه های دانشگاه پنسیلوانیا - کتابخانه ون پلت - فیلادلفیا، به شماره:، PA 19104 ایالات متحده آمریکا

******

4. New York University – Elmer Holmes Bobst Library – New York, NY 10012 United States

(Русск): Нью-Йоркский университет - Библиотека Элмера Холмса Бобста - Нью-Йорк, Нью-Йорк 10012 США

(فارسی):دانشگاه نیویورک - نیویورک، المر هولمز بابست، به شماره: NY 10012 ایالات متحده آمریکا

******

5. Library of Congress – Washington, DC 20540 United States Библиотека Конгресса - Вашингтон, округ Колумбия, 20540 Соединенные Штаты (Русск): Библиотека Конгресса - Вашингтон, округ Колумбия, 20540 Соединенные Штаты

(فارسی): کتابخانه کنگره - واشنگتن دی سی، به شماره: 20540 ایالات متحده آمریکا

******

6. University of Virginia – University of Virginia Libraries; University of Virginia Library; UVa Library – Charlottesville, VA United States (Русск): University of Virginia – University of Virginia Libraries; University of Virginia Library; UVa Library – Charlottesville, VA United States

(Русск): (Русск): Университет Вирджинии - Университет Вирджинии Библиотеки; Библиотека Университета Вирджинии; UVa Library - Charlottesville, VA Соединенные Штаты

(فارسی): دانشگاه ویرجینیا - کتابخانه های دانشگاه ویرجینیا؛ کتابخانه دانشگاه ویرجینیا؛ کتابخانه UVa - چارلتون ویل، VA ایالات متحده آمریکا

Detail:

Genre/Form:	Poetry
Named Person:	Jaḣanshaḣ Ḣăgigi; Jaḣanshaḣ Ḣăgigi
Document Type:	Book
All Authors / Contributors:	نوشته و پژوهش، دکتر خانگلدى اونق = Poems / Jahanshah Hakyky ; [editor], Dr. Hangeldi Ownuk. اونق، خانگلدى. ; Jaḣanshaḣ Ḣăgigi; Khāngildī Ūnuq Find more information about:

ISBN:	9786003380066 6003380063
OCLC Number:	895501158
Language Note:	Poems in Turkmen with editorial material in Persian and English.Description:

235, 10 pages : illustrations (some color), maps (1 color) ; 25 cm Other Titles: Poems Divan Jahan Shah Haghighi Muzaffar al-Din Jahan Shah ibn Yusuf Divan Jahan Shah Haghighi Poems / Jahanshah Hakyky Responsibility: nivishtah va pizhūhish-i, Duktur Khāngildī Ūnuq = Poems / Jahanshah Hakyky ; [editor], Dr. Hangeldi Ownuk.

دکتر خانگلدی اونق – تورنتو

دیوان جهانشاه حقیقی

آکادمی علوم ترکمنستان از اولین ساختار تاسیس تا امروز (تاریخچه «آ. ان. تئسئسئر» و آ. ان. ت.)

ترکمنصحرا: مقالات – تورکمن نیوز – “آکادمی علوم” بدنه دولتی جمهوری ترکمنستان است که وظیفه اصلی آن برای تضمین و اطمینان از اجرا و تحقق عملی سیاست های علمی و فنی کشور است.

د. خ. اونق: از جمله مراکزی که هم در زمینه علوم و هم در جهت شکل گیری ترکمنستان بعنوان یک دولت مستقل در چهارچوب شوروی سابق و چه بعنوان یک دولت مستقل در جهان امروز، در جهت پایه گذاری و ساختمان جمهوری ترکمنستان نقش عمده ای را بازی کرد، آن «آکادمی علوم جمهوری ترکمنستان» است. آکادمی علوم ترکمنستان بدن دولتی که وظیفه اصلی آن برای تضمین و اطمینان از تحقق عملی سیاست علمی و فنی کشور است، می باشد. ادامه مقاله در «ترکمن نیوز»

مرکز آکادمی علوم جمهوری ترکمنستان АНТССР و АНТ

جایگاه و اهمّیت رمان «خشم تویلی خان» و «آینا-ملّا» از: استاد احمد سارلی

بریده نشریه «فراغی»

مجله فراغی: «همایش تقدیر از 50 سال فعالیت های قلمی استاد احمدآقا سارلی»

تورنتو – د. خ. اونق:  «… ویژگی های این اثر آن را نسبت به برخی از آثار کلاسیکهایمان همچون آثار صایاد-همرا، یوسف و احمد، زهره و طاهر، که در ابهامات قرون خاک خورده است، متمایز و از وضوح بیشتری برخوردار است. و پر واضح است که این اثر، بیان بخشی از تاریخ رئال ملت ما را همراه با ادبیّات آن بیان می دارد. …»

قبل از هرچیز اینجانب از دست اندرکاران این همایش بویژه از استاد دکتر آرازمحمد سارلی و جمعیّت «میراث» بسیار ممنونم که این فرصت را برایم مغتنم شمردند که ضمن یادآوری از تاریخ و ادبیاتمان، با اساتید ارجمندمان نیز آشناتر گردیم، نهایت قدردانی خودرا می نمایم. و مایه بسی سعادت است برای من در این دوران از استاد احمد سارلی که از پیشگامان نادر تاریخ و ادبیّات ترکمن در دوره ای خاص است، یاد کنیم و تقدیر نمائیم. لذا؛
… آغاز سخن را در ظرف دو شاخه مهم علوم انسانی؛ رابطه بین ادبیات و تاریخ شروع می کنیم. همانطور که در مقالاتی چند بویژه در رابطه با اثر «قیاتخان و بازماندگان»، همچنین در رابطه با اثر «دیوان جهانشاه حقیقی» و داستان لیریکی «صایاد-همرا» به این نتیجه رسیدیم که؛ وجود رابطه تفکیک ناپذیر رشته های تاریخ و ادبیَات باهمدیگر، ریشه یگانه آن را که از یک منبع سرچشمه می گیرند، صحبت کرده بودیم. و همین علائم را، در خلاقیّت اثر «خشم تویلی خان» نیز بی کم و کاست مشاهده می کنیم. در این رابطه بیائید به سخنان بزرگان علم متکی شویم. 

اشعار سروده شده در اسارت

قیاتخان، تورکمنهای یموت - تابلو نقاشی نیوا (نظر) یمودسکی-1887-ش.8-اولیشوسکی

«(قسمت دوّم) «دوره حیات قیاتخان – یک رمان حقیقی است» گ. س. کارلین نوشته: آکادمیک مراد آنانفس اف؛ مترجم: دکتر خ. اونق: ... در سال 1821 قیاتخان پسرش یاغشی مأمد را جهت ادامه تحصیل به "مرکز گیمن-آزیا /گیمنازیا/" دانشکده ی ویژه ائی که برای آسیائی ها راه اندازی شده بود، به تفلیس می فرستند. البتّه، وی چندسال در آنجا درس خوانده یا باتمام رسانیده است، هنوز معلوم نیست. ... ذیلاً ادامه مطب

ولیکن گ. س. کارلین در مورد تسلّط و مهارت متوسط یاغشی مأمد به زبان روسی و بخوبی برخوردار بودن وی از خواندن و نوشتن در این زبان، را شهادت داده است. (امکان همدوره بودن یاغشی مأمد با میرزا فتحعلی آخونداف در همان دانشکده گیمنازیا وجود دارد.) پسران قیاتخان هر کدام دارای مهرهائی که بر روی آن نقش سر اسب برجسته شده است، داشتند. تمام نامه ها و عریضه های آن ها در مراکز آرشیوهای دولتی به عنوان منبع و مرجع موثق تاریخی، در خدمت پژوهشگران است. بر اساس اطلاعاتی که این اسناد آرشیوی شهادت می دهند، تابستان سال 1842/م.، طالع قیاتخان و فرزندان وی بر وفق و مراد نچرخید و زمان وارونه شدن چهره ایّام باصفای آن ها فرا رسیده و بوجود آمده بود. با هرچه بیشتر نزدیک و صمیمانه تر شدن روابط تورکمن های ساکن سواحل شرقی دریای خزر با روسیّه، که پی آمدی جز رشد تجارت و بازرگانی و رفاه خلق نداشته است و رهبری این جنبش از جانب قیاتخان و پسرانش در الحاق به روسیّه به عنوان رعیّت آن، از حکّام ایران بالاخص محمد شاه قاجار سلب آسایش می کرد. به این دلیل که شاه ایران جوانب کناره های شرقی دریای خزر را که جزو سرحدات خود می پنداشت، بهمین سبب قشون ایران به سوی تورکمن هائی که در آنجاها زندگی می کردند، پی در پی لشکرکشی و یورش های مسلحانه و سلطه جویانه می بردند. در یک چنین شرایطی تورکمن های کناره های ساحل شرقی دریا اجباراً می بایست در میان تلاقی مرزمنفعت های دو دولت، فیمابین دو آتش، گذران حیات می کردند. 

در رثای آکادمسین نامی آکادمی علوم تورکمنستان

ََََ

پروفسور آنانفس اویچ، مراد آنانفس اف توصیح: در همان ایّام فوت استاد راهنمای علمی ام "علم آتا" پرفسور مراد آنانفس اف، در نوزدهم سپتامبر سال 2013/م.، بدین مناسبت متن زیر را در رسانه های اینترنتی مان به زبان تورکمنی لاتین و تورکمنی "عربی - فارسی" منتشر کرده بودیم، اینک دقت خوانندگان ارجمند را به متن فارسی آن جلب می کنیم! سمت های وی: معاونت ریاست کل آکادمی علوم ترکمنستان تا دسامبر سال 1989/م. عضو کمیته بررسی قانون اساسی اتحاد جماهیر شوروی، دکابر 1991، ...

تورنتو - دکتر خانگلدی اونق - فاصله ها بسیار زیاد است. راه درازیست. ولیکن علی رغم حضور رسانه های پیشرفته و گلوبال کنونی، در انتشار اخبار و رویدادها در کوتاهترین فرصت ممکن در دنیا، چطور ممکن است خبر فوت والد التواریخ العلوم پروفسور مراد آنانفس اف[1] که در نوزدهم سپتامبر 2013/م.، بوقوع پیوسته است، پس از مدت ها به گوشمان می رسد. استادی که در حقیقت نگاری تاریخ، به عنوان چهره منحصر به فرد در تاریخ تورکمنستان مشهور و شناخته می شود.

مگر سیاست های پر جنجال و ضد و نقیض دنیا، باعث جدائی نزدیکان و دوستداران یک رشته می شود!؟ آری، درست است. آن همیشه این طور بوده است.