در رثای آکادمسین نامی آکادمی علوم تورکمنستان

ََََ

پروفسور آنانفس اویچ، مراد آنانفس اف توصیح: در همان ایّام فوت استاد راهنمای علمی ام "علم آتا" پرفسور مراد آنانفس اف، در نوزدهم سپتامبر سال 2013/م.، بدین مناسبت متن زیر را در رسانه های اینترنتی مان به زبان تورکمنی لاتین و تورکمنی "عربی - فارسی" منتشر کرده بودیم، اینک دقت خوانندگان ارجمند را به متن فارسی آن جلب می کنیم! سمت های وی: معاونت ریاست کل آکادمی علوم ترکمنستان تا دسامبر سال 1989/م. عضو کمیته بررسی قانون اساسی اتحاد جماهیر شوروی، دکابر 1991، ...

تورنتو - دکتر خانگلدی اونق - فاصله ها بسیار زیاد است. راه درازیست. ولیکن علی رغم حضور رسانه های پیشرفته و گلوبال کنونی، در انتشار اخبار و رویدادها در کوتاهترین فرصت ممکن در دنیا، چطور ممکن است خبر فوت والد التواریخ العلوم پروفسور مراد آنانفس اف[1] که در نوزدهم سپتامبر 2013/م.، بوقوع پیوسته است، پس از مدت ها به گوشمان می رسد. استادی که در حقیقت نگاری تاریخ، به عنوان چهره منحصر به فرد در تاریخ تورکمنستان مشهور و شناخته می شود.

مگر سیاست های پر جنجال و ضد و نقیض دنیا، باعث جدائی نزدیکان و دوستداران یک رشته می شود!؟ آری، درست است. آن همیشه این طور بوده است. 

بستر اجتماعی و تاریخی خلق ترکمن قبل از قیاتخان

توضیح: این بخش "مدخل" کتاب "اشعار سروده شده در اسارت"، از جانب د. خ. تنظیم گردیده است که علاوه بر تحقیقات دیگران، به عنوان حاشیه به این دوره از تاریخ تورکمن اختصاص داده شد.

• الف). قرن XVIII/م؛ - اوّلین جرقّه ای که به صحرای تاریک و برهوت تورکمن روشنائی بخشید،

تورنتو - د.خ.اونق - این اطلاعات به استناد تاریخ ترکمنستان که مربوط به "تاریخ وطن با کد تخصّصی؛ /07.00.02/" شناخته و کد تخصصی اینجانب نیز محسوب می شود، تنظیم گشته که تاریخ تورکمن های تورکمنصحرا "اترک - گرگان" را نیز دربر می گیرد.

اوّلین گام های روابط تورکمن – روس به همّت و رهبری خوجه نفس بای و هیئت تحقیقاتی چرکاسکی، در قرن XVIII/م.، برداشته شد و آن همچون "اوّلین شراره های رعد، که روشنائی به صحرای تاریک و برهوت آورده باشد"، منعکس گردید.

حضور هیئت های تحقیقاتی روسیّه برای اوّلین بار در تاریخ تورکمن در سواحل شرقی جنوب دریای خزر در ابتدای قرن XVIII/م.، در تاریخ آسیای میانه، از ایّام تابستان سال 1717/م.، با ظاهر شدن هیئت اکسپدیسیای آ. بکوویچ چرکاسکی در خانات خیوه، آشکار می گردد. هیئت تحقیقاتی که برای رفتن به خیوه سازماندهی شده بود، به یاری و حمایت تورکمن های مانگغئشلاق تکیه داشت. این هیئت با تقاضا و خواهش نماینده تورکمن ها تاجرباشی خوجه نفس بای که با پیوتر اوّل در این رابطه مذاکره کرده بود، راه اندازی می گردد. راهنما یا راه شناسی که آ. بکوویچ چرکاسکی را از منطقه گورئو - تا خیوه، از طریق راه های کاروان رو صحرای قاراقوم رهبری نموده است کسی جز خوجه نفس بای نبوده است. 

سرنوشت بچه های یاغشی مأمد و قادیرمأمد بعداز گرو گذاشتن آنها (نوه های قیاتخان)

سپاهی نیکلای یمودسکی، اواخر قرن نوزدهم (سال 1870)

تورنتو - خوجه نفس نیوز:

... در نتیجه توطئه ها و رشوه دادن های شاه ایران، مأمدشاه قاجار به روس ها در جهت دستگیری و بزندان افکندن قیاتخان و پسرش، در اواخر ماه مه سال 1842/م. روس ها یاغشی مأمد را دستگیر می کنند و به باکو می برند. وقتی که قیاتخان به دنبال پسرش به باکو می رود وی را نیز در آنجا زندانی می کنند.

بعداز شش ماه در دسامبر 1842 مسئول زندان آن ها را به تفلیس تحویل می دهد. در هفدهم اکتبر سال 1844/م.، بعداز مرگ قیاتخان در زندان تفلیس، آن ها تصمیم می گیرند بچه هایشان را نزد دولت روسیّه "گرو" بگذارند به این امید که از زندان آزاد شود. در بیرون از زندان برادر کوچکتر از خود یاغشی مأمد بنام "قادیرمأمد" که برای آزادی برادرش در تلاش بود، همراه با سه فرزند کوچک که دوتا از آن ها بچه های دوازده ساله دوقلوی یاغشی مأمد بنامهای "حسن مأمد و آنامأمد (مخمد)" و یک پسر ده ساله قادیرمأمد بنام "نظرمأمد" برای تحویل به روس ها به تفلیس می آید. هدف یاغشی مأمد و قادیرمأمد از گرو گذاشتن سه تا بچه نزد دولت روسیّه، آزادی از زندان و برگشتن به وطنشان، امید بسته بودند. اما زمانی که متوجه شدند، علی رغم تقاضاها و عریضه های خود آن ها خیال آزاد کردن یاغشی مأمد را ندارند، لذا قادیرمأمد بعداز زیارت قبور پدرش قیاتخان در تفلیس، در یانوار /ژانویه/ سال 1845/م.، از آنجا به وطن خود بر می گردد. 

مجموعه نوزده جلدی آثار و تحقیقات علمی و آکادمیکی

خوجام: مجموعه ای از آثار و رسالات حاوی 5 جلد کتاب از 2 دوره آموزشی "نامزدی علوم" و" دکترا" (بروشور راهنما به زبان فارسی است).

Dr. Ownuk H. (ОВНУК, Х.) - Collection of my dissertation volumes from 2 step of education; nomination of sciences, doctoral and academical researchs Iki tapgyrdan ybarat dissertasion we Akademiki öwreniş işleriň (rusça) maglumatlary

****

ОВНУК, Х. (Dr. Ownuk H.) - Просмотр информации. моих книг /Спецификации книг/ 1-я КОЛЛЕКЦИЯ - (مجموعاً 19 جلد کتاب) Первая часть (Латинская-Türkmençe) 1. Папка A: Степени, связанные с научными степенями в области науки и докторантуры в Туркменской академии наук ....

Clear LINK: https://drive.google.com/file/d/1daUHnm3fSlSXUcYBITrZk-8JcAvJ0y88/preview