دو قرن حیات در پنج نظام

دو قرن حیات در پنج نظام

این نوشته هم بصورت رمان علمی و هم دوره حیات، تجارب و دیده ها - حوادث، رویدادهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، هنری و سیاسی است که نصف آن در طول زندگی در مهاجرت سپری شد.
دو قرن حیات در پنج نظام

دو قرن حیات در پنج نظام

این نوشته هم بصورت رمان علمی و هم دوره حیات، تجارب و دیده ها - حوادث، رویدادهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، هنری و سیاسی است که نصف آن در طول زندگی در مهاجرت سپری شد.

آداب و رسوم برگزاری جشن های عروسی در ترکمنصحرا


گلین آلما

مراسم «گلین آلما»

تورکمنصحرا – ششمین شماره نشریّه فرهنگی، اجتماعی تشکّل «همدلان صحرا» منتشر گردید!

د.خ.اونق: آداب و رسومی که در مراسم جشن های عروسی در بین ترکمن های اترک – گرگان برپا می گردد، منشأ خود را از دوران قدیم برگرفته است. در آن دوران سنّ ازدواج از سنین خیلی پایین شروع می شده است. علّت آن تصاحب سهم بیشتر در تقسیمات آب و زمین، برای عائله ای که تشکیل خانواده می دهند، بوده است. خوانین و متموّلین ترکمن جهت دستیابی به سهم بیشتر از آب و زمین، پسران خود را در سنین خیلی پایین به ازدواج وادار می نموده اند. این وضعیّت سبب تثبیت و متداول شدن جداول نرخ شیربها و حقّ مهریّه شده، باعث عدم توانائی ازدواج پسران خانواده های کم بضاعت، و در برخی از حالات نیز آنان نتوانستند ازدواج کنند و باعث مجرّد (ساللاخ) ماندنشان می شده است. در میان ترکمن ها تا نیمه ی دوّم قرون 20 – 19/م. در رابطه با آب و زمین شکلی از «اداره ی حسابداری و ممیّزی /ساناشئق/» در شرکت های مرسوم تعاونی روستائی بوجود آمده است. در راستای این مسئله، در این اجتماعت تعاونی روستائی ترکمنان، تقسیمات آب و زمین صورت می گرفته است. در مناطقی که این ادارات ممیّزی «ساناشئق» بوده، از جمله حقوقی که برای اهالی خانواده که به تازگی ازدواج میکردند، حقّ آب و زمین داده شده است.

شماره 6 نشریّه همدلان صحرا

شماره 6 نشریّه همدلان صحرا

   ادامه مطلب ...

انعکاس جهانی شاهکار دیوان جهانشاه حقیقی شاه تورکمن، شاه تؤوریز

متن زیر در سه زبان انگلیسی، روسی و فارسی تعمیم داده شد!
World reflection of my good work "The Divan of Jahanshah Haghighi," Shah Turkman, Shah Tebriz, ...
Мир отражает мою хорошую работу, "Диван Джаханшаха Хагиги", Шах Туркман, Шах Тебриз,
پیج مربوط به ثبت اثر
د.خ.اونق – بعداز انتشار دیوان جهانشاه در ایران در سال 2014/م.، مردم ما هنوز بر ابعاد و اهمیّت این اثر پی نبرده اند و این امر باعث بسیار تأسّف است. در حول و حوش اهمیّت و تأثیرگذاری این اثر در مقاله جداگانه در جلد دوّم آن به وزن خواهیم کشید. اوّلین اهمیّت آن وصل کردن زنجیره تاریخ و ادبیّات ما از دوران قبل از مختومقلی به دوران کهن می باشد. این اثر در ایران بعنوان بخش مهمّی از تاریخ ایران ترکمنی، در کنسرسیوم محتوای ملّی و در پایگاه اطلاع رسانی کتابخانه های ایراناصفهان و در پایگاه های اطلاع رسانی کتابخانه های ملّی ایران اوّلدوّمسوّمچهارمپنجم ثبت تاریخی گردید و وسیعاً منتشر شده است. هنوز اهمیّت آن سال به سال رو به صعود است. البته احتمالاً شاید جاهائی نیز نارسائی داشته باشد که این نواقص در جلد دوّم آن که آخرین ویرایش آن را داریم بانجام میرسانیم رفع خواهد شد و تحقیق مفصل تری انجام گرفته است که علاوه بر نوشته قبلی تحقیقات و. مینورسکی نیز وارد گردید و اثر به درجه تاریخی خود رسانیده شد که حاوی 500 صص. می باشد.

این اثر به ثبت تاریخی رسیده است که فوقاً تصاویر و لینک های مربوط به آن را درج نمودیم. مع الأسف، ملّت ما هنوز در خواب غفلت تاریخی خود غوطه ور است ولیکن این امر نیز دلایل خاص خودرا دارد که در این کوتاه سخن نمی گنجد. به امید چاپ دوّم آن که تعلّقات تاریخی ملت ما تورک و تورکمن و حلقه گمشده تاریخ و ادبیّات ما که بعداز 500 سال جدائی دو ملت تورک+من، از جانب حقیر که تحقیقات پژوهشی بنده در آکادمی علوم ترکمنستان است، به انجام رسیده باشد. این فعالیّت ها به همّت و تلاش های محققین ترکمن دستنوشته آن را از ارمنستان به ترکمنستان آوردند، استناد ما نیز همین اشعار است علاوه بر آن تحقیقات و. مینورسکی و در مورد تعّلق یکی از آثار کلاسیک ترکمن «صایاد-همرا» به دوره نیز مکشوف گردید! اینجانب در آن زمان مسئول طبقه بندی آثار جمع آوری شده از سایر کشورهای مختلف دنیا که جای پای تورکمن در آن مشاهده میشود، در رابطه با اشتراکات تفکیک ناپذیر علوم تاریخ و ادبیّات ملّت ما با تورک های آذربایجان، قشقائی و سراسر دنیا فرهنگی واحد، زبانی یکسان، ملتی با ریشه تک بنیاد اوغوزی هستند، به انجام رسیده است. علاوه بر اشعار، تحقیقات تاریخی متون آن از جانب مؤلف این اثر د.خ.اونق پژوهش و نگارش گردید. و تحفه ناچیز بنده بر ملل تورک ساکن ایران است که قرابت و برادری ما رو به استحکام باید پا نهد و آن را این مفاخرین سلطانی ما به ثبوت می رسانند. باشد که این کتاب یک ملت را در چندگانگی جغرافیائی، … به یگانکی برساند. این اثر در یکی از مهمترین ثبت های تاریخی، آن را در مراکز طراز اوّل دانشگاه های دنیا مشاهده کنید! از جمله؛

В одной из самых важных исторических записей он был показан в первоклассных центрах мира;
**********
1. University of Toronto Robarts Library – Toronto, ON M5S 1A5 Canada
(Русск)Библиотека университета Торонто Робартс - в Торонто, ON M5S 1A5 Канада
(فارسی): دانشگاه تورنتو - "کتابخانه روبرت تورنتو"، به شماره: اونتاریو M5S 1A5 کانادا
******
2. Princeton University Library – Princeton, NJ 08544 United States (Русск)...Библиотека Принстонского университета - Принстон, Нью-Джерси 08544 Соединенные Штаты.
(فارسی): دانشگاه پرینستون کتابخانه - پرینستون، به شماره: NJ 08544 ایالات متحده آمریکا
******
3. University of Pennsylvania Libraries – Van Pelt Library – Philadelphia, PA 19104 United States
(Русск)...Библиотеки Пенсильванского университета - Библиотека Ван Пелта - Филадельфия, Пенсильвания 19104 США.
(فارسی): کتابخانه های دانشگاه پنسیلوانیا - کتابخانه ون پلت - فیلادلفیا، به شماره:، PA 19104 ایالات متحده آمریکا
******
4. New York University – Elmer Holmes Bobst Library – New York, NY 10012 United States
(Русск): Нью-Йоркский университет - Библиотека Элмера Холмса Бобста - Нью-Йорк, Нью-Йорк 10012 США
(فارسی):دانشگاه نیویورک - نیویورک، المر هولمز بابست، به شماره: NY 10012 ایالات متحده آمریکا
******
5. Library of Congress – Washington, DC 20540 United States Библиотека Конгресса - Вашингтон, округ Колумбия, 20540 Соединенные Штаты (Русск): Библиотека Конгресса - Вашингтон, округ Колумбия, 20540 Соединенные Штаты
(فارسی): کتابخانه کنگره - واشنگتن دی سی، به شماره: 20540 ایالات متحده آمریکا
******
6. University of Virginia – University of Virginia Libraries; University of Virginia Library; UVa Library – Charlottesville, VA United States (Русск): University of Virginia – University of Virginia Libraries; University of Virginia Library; UVa Library – Charlottesville, VA United States
(Русск): (Русск): Университет Вирджинии - Университет Вирджинии Библиотеки; Библиотека Университета Вирджинии; UVa Library - Charlottesville, VA Соединенные Штаты
(فارسی): دانشگاه ویرجینیا - کتابخانه های دانشگاه ویرجینیا؛ کتابخانه دانشگاه ویرجینیا؛ کتابخانه UVa - چارلتون ویل، VA ایالات متحده آمریکا
Detail:
Genre/Form: Poetry
Named Person: Jaḣanshaḣ Ḣăgigi; Jaḣanshaḣ Ḣăgigi
Document Type: Book
All Authors / Contributors: نوشته و پژوهش، دکتر خانگلدى اونق = Poems / Jahanshah Hakyky ; [editor], Dr. Hangeldi Ownuk. اونق، خانگلدى. ; Jaḣanshaḣ Ḣăgigi; Khāngildī Ūnuq
ISBN: 9786003380066 6003380063
OCLC Number: 895501158
Language Note: Poems in Turkmen with editorial material in Persian and English.Description:
235, 10 pages : illustrations (some color), maps (1 color) ; 25 cm Other Titles: Poems Divan Jahan Shah Haghighi Muzaffar al-Din Jahan Shah ibn Yusuf Divan Jahan Shah Haghighi Poems / Jahanshah Hakyky Responsibility: nivishtah va pizhūhish-i, Duktur Khāngildī Ūnuq = Poems / Jahanshah Hakyky ; [editor], Dr. Hangeldi Ownuk.
دیوان جهانشاه حقیقی

ج). جنبش تورکمن های جنوب و جنوب غربی در سال 1813/م. و نقش روسیّه در آن - 2

ابولحسن خان ایلچی
میرزا ابولحسنخان ایلچی

«(قسمت دوّم …) – «اشعار سروده شده در اسارت» –

تغییر طالع یمودستان در تاریخ«»

نوشته: آکادمیک مراد آنانفس اف؛ مترجم: د.خ. اونق:

… طی نامه ای که حاجی سیّد مخمد یوسف سلطان در تاریخ اوّل سپتامبر سال 1813 به الکساندر اوّل نوشته است، در آن، ارسال تعداد لازم امکانات ضروری از قبیل قشون توپخانه درخواست کمک کرده است. در صورت ارسال چنین کمکی وعده تصرّف استرآباد را داده است.[1] ... ذیلاً ادامه مطب

همچنین در نامه ای هم که به نام جنرال پوتکف نوشته بود، چنین خواهشی مطرح شده است. حتّی شهر استرآباد را که آنجا محل پیاده کردن دسانت قشون است، نشان داده شده بود.[2] در حقیقت اوّلین اهداف طرفین همین امر بوده است. ولیکن تاریخ این مسئله را به نوع دیگری حل کرده است. از گروهی از وکلا و نمایندگان تورکمن در کناره های غربی دریای خزر - ماوراء قفقاز استقبال خوبی بعمل آوردند و یکی از گردان های کوچک مربوط به قزاق ها را که از جانب هنگ تحت سرپرستی سرگرد لیتنانت تروبینکوف قرارداشت، کلاً در اختیار آنها سپردند و جهت برخورداری از تمام ارزاق و خوراک هم لباس و پوشش با پرداخت 65 سکه طلای هلندی (غئزئل اونلئق /طلای ده عیاری/) بین آن ها تقسیم و به سوی پایگاه فرماندهی کلّ قره باغ مستقر در گلستان فرستاده بودند.[3] و امّا، طبق برنامه های چیده شده از قبل، نمایندگان تورکمن در محلی بنام گلستان با نمایندگان حکومت شاه جنرال ان. اف. ارتیشیف مذاکره صلح بعمل می آید که به آنجا، با فرستاده شاه ایران جهت مذاکره صلح، میرزا ابولحسن خان در یک روز می رسند. 

ادامه مطلب ...

ب). روابط تورکمن های جنوب و جنوب غربی (یمودستان) با روسیّه و ایران - 2

Генерал-лейтенант Алексей Петрович Ермолов

«اشعار سروده شده در اسارت»

نوشته: آکادمیک مراد آنانفس اف؛ مترجم: د.خ. اونق:

در ادامه مطلب قبلی توجه تان را به قسمت دوّم جلب میکنیم! ... از جانب مشاور نماینده روس ها در تهران، بارون ک. بوُده نیز در سال های 30/م قرن XIX، بر این نکته اشاره دارد که؛ "در آن ایّام خاندان قاجاری که پادشاهی را در ایران آغاز کرده بودند، منت دار محقّ این گروه از توٚرکمن ها هستند!"

... از جانب مشاور نماینده روس ها در تهران، بارون ک. بوُده نیز در سال های 30/م قرن XIX، بر این نکته اشاره دارد که؛ "در آن ایّام خاندان قاجاری که پادشاهی را در ایران آغاز کرده بودند، منت دار محقّ این گروه از توٚرکمن ها هستند!" که پدر فتحعلیشاه (در سال های 1771 – 1834/م.م.،) محمد حسن خان را که پدرش از سوی نادرشاه به هلاکت رسیده و خود نیز مورد پیگرد و تعقیب قرار گرفته بود، از سوی تورکمن ها نجات داده می شود و آن ها /فتحعلی دوم که به پادشاهی رسیده بود (باباخان)/ از این جهت مدیون تورکمن هستند؛ نیز تأئید می گردد. 
ادامه مطلب ...

در رثای آکادمسین نامی آکادمی علوم تورکمنستان

ََََProf.MyratAnnanepesowWeDr.OwnukHangeldi_ConferenceAshgabat_2000

پروفسور آنانفس اویچ، مراد آنانفس اف

توصیح: در همان ایّام فوت استاد راهنمای علمی ام "علم آتا" پرفسور مراد آنانفس اف، در نوزدهم سپتامبر سال 2013/م.، بدین مناسبت متن زیر را در رسانه های اینترنتی مان به زبان تورکمنی لاتین و تورکمنی "عربی - فارسی" منتشر کرده بودیم، اینک دقت خوانندگان ارجمند را به متن فارسی آن جلب می کنیم!

سمت های وی:

  • معاونت ریاست کل آکادمی علوم ترکمنستان تا دسامبر سال 1989/م.
  • عضو کمیته بررسی قانون اساسی اتحاد جماهیر شوروی، دکابر 1991، ...

تورنتو - دکتر خانگلدی اونق - فاصله ها بسیار زیاد است. راه درازیست. ولیکن علی رغم حضور رسانه های پیشرفته و گلوبال کنونی، در انتشار اخبار و رویدادها در کوتاهترین فرصت ممکن در دنیا، چطور ممکن است خبر فوت والد التواریخ العلوم پروفسور مراد آنانفس اف[1] که در نوزدهم سپتامبر 2013/م.، بوقوع پیوسته است، پس از مدت ها به گوشمان می رسد. استادی که در حقیقت نگاری تاریخ، به عنوان چهره منحصر به فرد در تاریخ تورکمنستان مشهور و شناخته می شود.

مگر سیاست های پر جنجال و ضد و نقیض دنیا، باعث جدائی نزدیکان و دوستداران یک رشته می شود!؟ آری، درست است. آن همیشه این طور بوده است. 

ادامه مطلب ...