دو قرن حیات در پنج نظام

دو قرن حیات در پنج نظام

این نوشته هم بصورت رمان علمی و هم دوره حیات، تجارب و دیده ها - حوادث، رویدادهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، هنری و سیاسی است که نصف آن در طول زندگی در مهاجرت سپری شد.
دو قرن حیات در پنج نظام

دو قرن حیات در پنج نظام

این نوشته هم بصورت رمان علمی و هم دوره حیات، تجارب و دیده ها - حوادث، رویدادهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، هنری و سیاسی است که نصف آن در طول زندگی در مهاجرت سپری شد.

انعکاس جهانی شاهکار دیوان جهانشاه حقیقی شاه تورکمن، شاه تؤوریز

متن زیر در سه زبان انگلیسی، روسی و فارسی تعمیم داده شد!
World reflection of my good work "The Divan of Jahanshah Haghighi," Shah Turkman, Shah Tebriz, ...
Мир отражает мою хорошую работу, "Диван Джаханшаха Хагиги", Шах Туркман, Шах Тебриз,
پیج مربوط به ثبت اثر
د.خ.اونق – بعداز انتشار دیوان جهانشاه در ایران در سال 2014/م.، مردم ما هنوز بر ابعاد و اهمیّت این اثر پی نبرده اند و این امر باعث بسیار تأسّف است. در حول و حوش اهمیّت و تأثیرگذاری این اثر در مقاله جداگانه در جلد دوّم آن به وزن خواهیم کشید. اوّلین اهمیّت آن وصل کردن زنجیره تاریخ و ادبیّات ما از دوران قبل از مختومقلی به دوران کهن می باشد. این اثر در ایران بعنوان بخش مهمّی از تاریخ ایران ترکمنی، در کنسرسیوم محتوای ملّی و در پایگاه اطلاع رسانی کتابخانه های ایراناصفهان و در پایگاه های اطلاع رسانی کتابخانه های ملّی ایران اوّلدوّمسوّمچهارمپنجم ثبت تاریخی گردید و وسیعاً منتشر شده است. هنوز اهمیّت آن سال به سال رو به صعود است. البته احتمالاً شاید جاهائی نیز نارسائی داشته باشد که این نواقص در جلد دوّم آن که آخرین ویرایش آن را داریم بانجام میرسانیم رفع خواهد شد و تحقیق مفصل تری انجام گرفته است که علاوه بر نوشته قبلی تحقیقات و. مینورسکی نیز وارد گردید و اثر به درجه تاریخی خود رسانیده شد که حاوی 500 صص. می باشد.

این اثر به ثبت تاریخی رسیده است که فوقاً تصاویر و لینک های مربوط به آن را درج نمودیم. مع الأسف، ملّت ما هنوز در خواب غفلت تاریخی خود غوطه ور است ولیکن این امر نیز دلایل خاص خودرا دارد که در این کوتاه سخن نمی گنجد. به امید چاپ دوّم آن که تعلّقات تاریخی ملت ما تورک و تورکمن و حلقه گمشده تاریخ و ادبیّات ما که بعداز 500 سال جدائی دو ملت تورک+من، از جانب حقیر که تحقیقات پژوهشی بنده در آکادمی علوم ترکمنستان است، به انجام رسیده باشد. این فعالیّت ها به همّت و تلاش های محققین ترکمن دستنوشته آن را از ارمنستان به ترکمنستان آوردند، استناد ما نیز همین اشعار است علاوه بر آن تحقیقات و. مینورسکی و در مورد تعّلق یکی از آثار کلاسیک ترکمن «صایاد-همرا» به دوره نیز مکشوف گردید! اینجانب در آن زمان مسئول طبقه بندی آثار جمع آوری شده از سایر کشورهای مختلف دنیا که جای پای تورکمن در آن مشاهده میشود، در رابطه با اشتراکات تفکیک ناپذیر علوم تاریخ و ادبیّات ملّت ما با تورک های آذربایجان، قشقائی و سراسر دنیا فرهنگی واحد، زبانی یکسان، ملتی با ریشه تک بنیاد اوغوزی هستند، به انجام رسیده است. علاوه بر اشعار، تحقیقات تاریخی متون آن از جانب مؤلف این اثر د.خ.اونق پژوهش و نگارش گردید. و تحفه ناچیز بنده بر ملل تورک ساکن ایران است که قرابت و برادری ما رو به استحکام باید پا نهد و آن را این مفاخرین سلطانی ما به ثبوت می رسانند. باشد که این کتاب یک ملت را در چندگانگی جغرافیائی، … به یگانکی برساند. این اثر در یکی از مهمترین ثبت های تاریخی، آن را در مراکز طراز اوّل دانشگاه های دنیا مشاهده کنید! از جمله؛

В одной из самых важных исторических записей он был показан в первоклассных центрах мира;
**********
1. University of Toronto Robarts Library – Toronto, ON M5S 1A5 Canada
(Русск)Библиотека университета Торонто Робартс - в Торонто, ON M5S 1A5 Канада
(فارسی): دانشگاه تورنتو - "کتابخانه روبرت تورنتو"، به شماره: اونتاریو M5S 1A5 کانادا
******
2. Princeton University Library – Princeton, NJ 08544 United States (Русск)...Библиотека Принстонского университета - Принстон, Нью-Джерси 08544 Соединенные Штаты.
(فارسی): دانشگاه پرینستون کتابخانه - پرینستون، به شماره: NJ 08544 ایالات متحده آمریکا
******
3. University of Pennsylvania Libraries – Van Pelt Library – Philadelphia, PA 19104 United States
(Русск)...Библиотеки Пенсильванского университета - Библиотека Ван Пелта - Филадельфия, Пенсильвания 19104 США.
(فارسی): کتابخانه های دانشگاه پنسیلوانیا - کتابخانه ون پلت - فیلادلفیا، به شماره:، PA 19104 ایالات متحده آمریکا
******
4. New York University – Elmer Holmes Bobst Library – New York, NY 10012 United States
(Русск): Нью-Йоркский университет - Библиотека Элмера Холмса Бобста - Нью-Йорк, Нью-Йорк 10012 США
(فارسی):دانشگاه نیویورک - نیویورک، المر هولمز بابست، به شماره: NY 10012 ایالات متحده آمریکا
******
5. Library of Congress – Washington, DC 20540 United States Библиотека Конгресса - Вашингтон, округ Колумбия, 20540 Соединенные Штаты (Русск): Библиотека Конгресса - Вашингтон, округ Колумбия, 20540 Соединенные Штаты
(فارسی): کتابخانه کنگره - واشنگتن دی سی، به شماره: 20540 ایالات متحده آمریکا
******
6. University of Virginia – University of Virginia Libraries; University of Virginia Library; UVa Library – Charlottesville, VA United States (Русск): University of Virginia – University of Virginia Libraries; University of Virginia Library; UVa Library – Charlottesville, VA United States
(Русск): (Русск): Университет Вирджинии - Университет Вирджинии Библиотеки; Библиотека Университета Вирджинии; UVa Library - Charlottesville, VA Соединенные Штаты
(فارسی): دانشگاه ویرجینیا - کتابخانه های دانشگاه ویرجینیا؛ کتابخانه دانشگاه ویرجینیا؛ کتابخانه UVa - چارلتون ویل، VA ایالات متحده آمریکا
Detail:
Genre/Form: Poetry
Named Person: Jaḣanshaḣ Ḣăgigi; Jaḣanshaḣ Ḣăgigi
Document Type: Book
All Authors / Contributors: نوشته و پژوهش، دکتر خانگلدى اونق = Poems / Jahanshah Hakyky ; [editor], Dr. Hangeldi Ownuk. اونق، خانگلدى. ; Jaḣanshaḣ Ḣăgigi; Khāngildī Ūnuq
ISBN: 9786003380066 6003380063
OCLC Number: 895501158
Language Note: Poems in Turkmen with editorial material in Persian and English.Description:
235, 10 pages : illustrations (some color), maps (1 color) ; 25 cm Other Titles: Poems Divan Jahan Shah Haghighi Muzaffar al-Din Jahan Shah ibn Yusuf Divan Jahan Shah Haghighi Poems / Jahanshah Hakyky Responsibility: nivishtah va pizhūhish-i, Duktur Khāngildī Ūnuq = Poems / Jahanshah Hakyky ; [editor], Dr. Hangeldi Ownuk.
دیوان جهانشاه حقیقی

آکادمی علوم ترکمنستان از اولین ساختار تاسیس تا امروز (تاریخچه «آ. ان. تئسئسئر» و آ. ان. ت.)

ترکمنصحرا: مقالات – تورکمن نیوز“آکادمی علوم” بدنه دولتی جمهوری ترکمنستان است که وظیفه اصلی آن برای تضمین و اطمینان از اجرا و تحقق عملی سیاست های علمی و فنی کشور است.

د. خ. اونق: از جمله مراکزی که هم در زمینه علوم و هم در جهت شکل گیری ترکمنستان بعنوان یک دولت مستقل در چهارچوب شوروی سابق و چه بعنوان یک دولت مستقل در جهان امروز، در جهت پایه گذاری و ساختمان جمهوری ترکمنستان نقش عمده ای را بازی کرد، آن «آکادمی علوم جمهوری ترکمنستان» است. آکادمی علوم ترکمنستان بدن دولتی که وظیفه اصلی آن برای تضمین و اطمینان از تحقق عملی سیاست علمی و فنی کشور است، می باشد. ادامه مقاله در «ترکمن نیوز»

مرکز آکادمی علوم جمهوری ترکمنستان АНТССР و АНТ

مرکز آکادمی علوم جمهوری ترکمنستان АНТССР و АНТ

بررسی جامع داستان تغزّلی «صایاد-همرا» در ارتباط با «دیوان جهانشاه حقیقی» – 1

سولطانات و امپراتوری طرابوزان در 1300

سولطانات و امپراتوری طرابوزان در 1300

داستان تغزّلی «صایاد-همرا» چگونه پدید آمده است؟
تورنتو – دکتر خانگلدی اونق:
قسمت اوّل: وجود رابطه تفکیک ناپذیر رشته های تاریخ و ادبیَات باهمدیگر، ریشه یگانه آن را که از یک منبع سرچشمه می گیرد، بی کم و کاست نشان می دهد. با تکیه و استناد بر اسناد موجود تاریخی، کشف ابهامات ادبیَات جاری و از طریق نمادها و سر رشته های ادبیَات پی بردن و کشف رخدادهای واقعی حوادث تاریخی، نه تنها تبحر در تاریخ نگاری را طلب می کند، بلکه مستلزم ادیب بودن نیز هست.
دیوان جهانشاه قاراقویونلی در تاریخ و ادبیَاتمان و اجمال سلسله وقایع و حوادثی که در آن مقطع از تاریخ رویداده استَ باری دیگر در روشن نمودن ابهامات تاریخی از طریق این دو شاخه ولی این بار از طریق اسناد تاریخی سرچشمه های ادبیَاتمان را که مربوط به کدام دوره از تاریخ بوده است، معلوم می گردد. همچنین پی بردن به دست مایه های ادبی و قهرمانان واقعی آثار در یک دوره مشخص تاریخی، رابطه این رشته ها را نسبت به همدیگر هرچه نمایانتر آشکار می کند.
 در مورد رابطه تنگاتنگ داستان تغزَلی «صایاد – همرا» با زندگی واقعی و آثار جهانشاه حقیقی

داستان تغزَلی صایاد و همرا که از زمانهای دور گذشته یعنی از قرون وسطی به این طرف در دبیرخانه های شفاهی و تحریری خلق های ترک و تورکمن بطور رایج تحت مطالعه عموم مردم بوده است. اطلاعات موثقی که بتواند خواننده را در مورد نویسنده و زمان و مکان آن قانع کند وجود ندارد. ... 
ادامه مطلب ...

ب). روابط تورکمن های جنوب و جنوب غربی (یمودستان) با روسیّه و ایران –- 1

ََََآکادمیک مراد آنانفس اف

ملاحظه: شروع کتاب

"اشعار سروده شده در اسارت"

نوشته: آکادمیک مراد آنانفس اف؛ مترجم: د.خ. اونق:

... با الحاق گرجستان و آذربایجان به روسیّه فیمابین قرون هیجدهم و نوزدهم، مسیر روابط تورکمن – روس چشم انداز تازه ی خاصی را به خود می گیرد. در نزد رؤسای استان قفقاز از جمله الکساندر اوّل، کان-ورینگ، سینانف و بقیّه نمایندگان حکومت پادشاهی روسیّه در اوایل قرن نوزدهم، جهت مورد استفاده قرردادن در مبارزات بر علیه ایران، ایجاد روابط، با گروه هایی از ایلات خاص و کثیرالتعداد تورکمن های یموت، تکه و گؤکلنگ که سر زمین آن ها در شرق دریای خزر واقع شده است، مورد توجه قرار گرفته و تقویّت می شده است.

کارگزاران پادشاهی روسیّه از تحت فشار بودن همیشگی این گروه از تورکمن ها از جانب خاندان قاجاری بخصوص بعداز به تخت نشستن فتحعلیشاه (باباخان)؛ از گسیل کردن قشون بسوی ایلات بزرگ تورکمن های گؤکلنگ و تکه در سال های 1802-1801/م.، از جانب این باباخان"[1]؛ و به همین سبب، "در پی انتقام گرفتن از پارس ها" بودن تورکمن ها؛ را روس ها مطلع و دقیقاً می دانستند. بعداز آن، در سال 1803 یا 1804/م.، جهت برگزاری مذاکره با گراف زوبوف در کشتی لیتنانت گننیکی /Генники/ به رهبری شخصی به نام "آزادخان"، از نمایندگان گروه خاصی از تورکمن ها برای حضور در باکو دعوت به عمل می آورد."[2]   ادامه مطلب ...

بستر اجتماعی و تاریخی خلق ترکمن قبل از قیاتخان

А_Васильев_князя Александра_Бековича-Черкасский_1710-е_г_00

توضیح: این بخش "مدخل" کتاب "اشعار سروده شده در اسارت"، از جانب د. خ. تنظیم گردیده است که علاوه بر تحقیقات دیگران، به عنوان حاشیه به این دوره از تاریخ تورکمن اختصاص داده شد.

  • الف). قرن XVIII؛ - اوّلین جرقّه ای که به صحرای تاریک و برهوت تورکمن روشنائی بخشید،

تورنتو - د.خ.اونق - این اطلاعات به استناد تاریخ ترکمنستان که مربوط به "تاریخ وطن با کد تخصّصی؛ /07.00.02/" شناخته و کد تخصصی اینجانب نیز محسوب می شود، تنظیم گشته که تاریخ تورکمن های تورکمنصحرا "اترک - گرگان" را نیز دربر می گیرد.

اوّلین گام های روابط تورکمن – روس به همّت و رهبری خوجه نفس بای و هیئت تحقیقاتی چرکاسکی، در قرن XVIII/م.، برداشته شد و آن همچون "اوّلین شراره های رعد، که روشنائی به صحرای تاریک و برهوت آورده باشد"، منعکس گردید.

حضور هیئت های تحقیقاتی روسیّه برای اوّلین بار در تاریخ تورکمن در سواحل شرقی جنوب دریای خزر در ابتدای قرن XVIII/م.، در تاریخ آسیای میانه، از ایّام تابستان سال 1717/م.، با ظاهر شدن هیئت اکسپدیسیای آ. بکوویچ چرکاسکی در خانات خیوه، آشکار می گردد. هیئت تحقیقاتی که برای رفتن به خیوه سازماندهی شده بود، به یاری و حمایت تورکمن های مانگغئشلاق تکیه داشت. این هیئت با تقاضا و خواهش نماینده تورکمن ها تاجرباشی خوجه نفس بای که با پیوتر اوّل در این رابطه مذاکره کرده بود، راه اندازی می گردد. راهنما یا راه شناسی که آ. بکوویچ چرکاسکی را از منطقه گورئو - تا خیوه، از طریق راه های کاروان رو صحرای قاراقوم رهبری نموده است کسی جز خوجه نفس بای نبوده است. 

ادامه مطلب ...